Al meer dan 5000 jaar geleden gebruikten de Inca’s deze dieren als lastdieren en ook voor de wol waarmee ze kleding fabriceerden. Ongeveer 30 jaar geleden is de fokkerij ontstaan in Australië, Nieuw Zeeland en Europa. De eerste twee bezitten zeer grote ranches waar enkele duizenden stuks normaal zijn. Redenen waarom de Alpaca zo populair is komt doordat ze teder, intelligent en gevoelig zijn. Men houdt ze graag in een hobbyweide of men heeft ze voor de wol. Voor de huidige landbouw en veeteelt is het een goed alternatief, omdat ze weinig ruimte nodig hebben en omdat hun verzorging en huisvesting eenvoudig is. Vaak wordt er gezegd dat de Alpaca een herkauwer is, maar dat is onjuist. Het kauwen dat hij doet is om speeksel te produceren waarmee hij het eten kan verorberen. Het is een geheel ander spijsverteringsstelsel als dat van bijvoorbeeld een koe.
Wetenswaardigheden
Hengst: wordt genoemd Macho Merrie: wordt genoemd Hembra Veulen: wordt genoemd Cria
Leeftijd: De dieren kunnen tussen de 15 en 25 jaar worden Gewicht: De merries wegen 70 kilogram en de hengsten 85 kilogram Schofthoogte: Deze is tussen de 80 en 100 centimeter. Draagtijd: ongeveer 11,5 maanden
Een veulen (Cria) weegt tussen de 6 en 9 kilogram bij de geboorte en worden meestal geboren tussen 8.00 uur en 14.00 uur. Vaak is het op die dagen ook zonnig omdat de zon het veulen moet drogen. De moeder kan haar tong niet ver uitsteken om het schoon te likken. Leefwijze: Een Alpaca is een kuddedier, dus moet altijd met meerdere gehouden worden. Alleen gaan ze verkommeren en dood. Voeding: Alpaca’s eten gras en hooi en worden verder bijgevoerd met brokken waarin vele mineralen zitten. Ook paardenmuesli wordt bijgevoerd. Net als paarden moeten ze de gehele dag water en hooi kunnen drinken en eten. Verzorging: Ze kunnen goed tegen temperatuurschommelingen en vele graden onder nul is geen probleem voor hen. Wel moeten ze de mogelijkheid hebben om ergens te schuilen en een onderdak hebben. Afhankelijk van hoe ze gehuisvest worden moeten ze ook regelmatig ontwormd worden en ingeënt tegen ziektes. De teennagels zullen normaliter slijten, tenzij de ondergrond drassig is en dan moeten ze vaker geknipt worden.
Huisvesting
Voor twee alpaca’s heeft u een stukje grond van 1000 m2 nodig en voor elk dier daarboven 200 m2. Voor de stallen moet u rekenen op 2 m2 per dier. De omheining van uw grasland kan gemaakt worden van gaas dat tenminste 150 cm hoog is.
Het is aan te raden de Macho’s gescheiden te houden van de Hembra’s om zo rust te blijven houden. Als je maar één hengst hebt moet je wel zorgen dat er andere beesten bij lopen, dit geldt ook voor een hembra alleen.
Op de bodem in de stallen zijn natuurproducten zoals hout of zand zeer goed te gebruiken. U doet er goed aan meerdere hokken te maken indien u wilt fokken. De dekking van de dieren kan beter in rust geschieden en ook indien u een zieke heeft is het goed die apart te zetten.
Transport
Alpaca’s kunnen nagenoeg in elk vervoermiddel waarin dieren getransporteerd kunnen worden. Er zijn fokkers die gebruik maken van een paardentrailer en anderen weer van een busje of jeep. De Alpaca zal tijdens transport altijd gaan liggen en men moet er dan ook rekening mee houden dat de vloer wat zacht moet zijn. Ook moet er voldoende zuurstof aanwezig zijn.
Gedrag
Een Alpaca is een vluchtdier en zal dus normaal gesproken op afstand blijven. Natuurlijk worden ze mak naarmate men met ze bezig is en ze mensen om hen heen hebben. Om de Alpaca beter te begrijpen zullen we hieronder de lichaamstaal beschrijven.
De oren
Wanneer de oren naar voren gericht zijn is het dier alert en geinteresseerd. Oren die naar de zijkant hangen duiden op ontspanning en tevredenheid. Wanneer de oren naar achteren gericht staan is het dier onzeker, bezorgd of twijfelt aan de omstandigheden. Staan de oren recht naar achteren duidt dit op agressiviteit.
De ogen
De manier hoe een Alpaca kijkt zegt veel over zijn emoties. Van zijn ogen kun je dan ook agressiviteit, ziekte, angst en tevredenheid aflezen.
De stressrimpel
Wanneer een Alpaca in stresstoestand verkeert, spant het spiertje onder zijn oog, waardoor er een rimpel ontstaat. De aanwezigheid van deze rimpel is een goede indicatie voor stress.
De mond
Een nerveuze Alpaca zal de onder -en bovenlip sterk aanspannen, waardoor ook hier rimpels ontstaan. Soms gaat dit gepaard met het blootstellen van de tanden.
Ademhaling
Een onregelmatige of snelle ademhaling is ook een indicatie van nerveusiteit en dat het dier niet op zijn gemak is. Net als mensen kan een Alpaca ook zuchten.
De staart
Een tegen het lichaam aangedrukte staart staat voor spanning, angst of opwinding. Een opgeheven staart staat voor interesse en alertheid. Wanneer een Alpaca zijn staart krult is hij onderdanig.
Het geluid
Het hummen: veel mensen denken dat de Alpaca dit hummend geluid maakt wanneer het dier vrolijk en opgewekt is. Het hummen staat echter voor bezorgdheid of ongeduldigheid. Het Schreeuwen: het schreeuwen is een manier om extreme angst te uiten.
Voortplanting
Vrouwelijke dieren zijn als ze 11 – 14 maanden zijn al vruchtbaar en bieden zich al aan voor dekking. De fokker doet er goed aan om te waken dat het dier tenminste tussen de 45 en 50 kilogram is voor er mee gedekt wordt. Het dier is anders nog niet goed volgroeid. De dieren kunnen het gehele jaar gedekt worden en men moet als fokker vooral letten op welke jaargetijde het beste past in welk land. Zomer heeft voor en nadelen, maar ook de andere jaargetijden hebben dat.
Dekking van een alpaca
De macho is geslachtsrijp wanneer de penis vrij is van de voorhuid. Dit zal pas plaatsvinden als hij 2,5 a 3 jaar oud is. De geboorte van de Cria gaat gemakkelijk en geeft over het algemeen geen problemen. Het veulen wordt altijd overdag geboren, dat heeft te maken met het drogen na de geboorte. De moeder heeft geen grote tong om het dier droog te likken en dus moet de zon zijn werk doen. Voor de fokkerij is het volgende van belang om rekening mee te houden.
- Dag 1 een eenmalige dekking met de macho.
- Dag 7 eventueel een progesterontest om te zien of de ovulatie heeft plaatsgevonden.
- Dag 14 herintroductie van de macho.
Een drachtige hembra zal de macho afstoten en een niet drachtige zal een 2e dekking accepteren. Tussen dag 28-36 weer de macho naar de hembra brengen of een echoscopie uitvoeren. Dag 60 een echoscopie vanaf de flank Na dag 60 om de 6 a 8 weken een echoscopie om te zien of alles goed is.
Wolproductie
Alpacawol is zacht, licht, warm en sterk. De wol komt in verschillende kleuren voor, te denken valt aan puur wit, verschillende kleuren beige tot chocoladebruin, grijstinten en natuurlijk zwart. Er zijn 22 verschillende kleuren.
Scheren van een alpaca
De wol van de Alpaca is wereldwijd bij de modewereld bekend. Alpacawol is zacht en voelt aan als zijde. De wol is licht en door de gedeeltelijk holle vezels verbazingwekkend warm. Kleding gemaakt van de Alpacawol zit goed en pluist niet.
De meeste Alpaca’s worden jaarlijks geschoren, maar er zijn ook fokkers die 1 maal per 2 jaar scheren, dit om langere vezels te hebben voor het spinnen met de hand. Voor het scheren kan men de gereedschappen gebruiken die men bij schapen gebruikt. De Alpacavacht bevat geen vet, waardoor het gereedschap tijdens het werk regelmatig gesmeerd dient te worden om oververhitting te voorkomen. De jaarlijkse opbrengst ligt tussen de 3 en de 5 kilogram. Voor het scheren wordt het dier ook in drie delen bekeken. De rug en zijkant zijn de 1e klasse wol, de nek heeft 2e klasse en borst, bovenbenen en buik hebben 3e klasse.